Συντάκτης: Ρούλα Βασιλείου (page 2 of 15)

Καμία σχέση δεν είναι τέλεια. Ωστόσο, μερικές φορές κάποιες σχέσεις είναι τοξικές. Είναι τοξικές για το μυαλό, το σώμα και την ψυχή. Το κλειδί για τη δημιουργία υγιών, σχέσεων με διάρκεια είναι να μπορείς αρχικά να αναγνωρίσεις πότε μια σχέση έχει φυσιολογικά προβλήματα και πότε μια σχέση είναι πραγματικά τοξική.

Οι τοξικές σχέσεις μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη συνολική σου υγεία, στην ποιότητα ζωής σου και την ευτυχία σου. Η ψυχική υγεία μπορεί να υποφέρει πολύ σοβαρά ως αποτέλεσμα μίας τοξικής «αγάπης». Οι άνθρωποι που βρίσκονται συνεχώς εν μέσω τοξικών καταστάσεων έχουν συνολικά υψηλότερο ποσοστό νοσηρότητας και θνησιμότητας.

Οι τοξικές σχέσεις μπορούν να λάβουν διαφορετικές μορφές. Αν και είναι ένας ευρύς όρος, μια τοξική σχέση αναφέρεται γενικά σε μια σχέση που είναι ανθυγιεινή σε κάποια ιδιότητα. Μερικές φορές, οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι η σχέση είναι ανθυγιεινή – ακόμα και όταν υπάρχουν επιπτώσεις όπως άγχος ή χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να κατηγορεί τον εαυτό του, να εσωτερικεύει αυτό που συμβαίνει ή να προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα χωρίς αποτέλεσμα. Ποιες είναι όμως οι πιθανές ενδείξεις μιας τοξικής σχέσης; Επιπλέον, πώς ξέρει κανείς πότε πρέπει να φύγει από μια σχέση;

Το πρώτο βήμα για να έχετε μια υγιή σχέση είναι να γνωρίζετε τα προειδοποιητικά σημάδια για το πότε βιώνεται η τοξική «αγάπη». Ο παρακάτω οδηγός θα σας καθοδηγήσει στις διάφορες καταστάσεις στις οποίες υπάρχει συνήθως τοξική αγάπη. Είτε αναζητάτε απαντήσεις για να βελτιώσετε τη σχέση σας είτε ενδεχομένως να την αφήσετε, οπλιστείτε με γνώση και δύναμη για τις δικές σας αποφάσεις.

Τοξική «αγάπη» από ρομαντικές, ερωτικές ή σεξουαλικές σχέσεις

Η πιο συνηθισμένη τοξική σχέση που επιδιώκουν να διορθώσουν οι ενήλικες είναι αυτή με τον ερωτικό σύντροφο. Είναι επίσης η πιο δύσκολη σχέση να δεις καθώς είσαι βαθιά εμπλεκόμενος. Ειδικά αν είχατε τοξικές σχέσεις και με τους γονείς ή τα αδέρφια σας, μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολο να δείτε την αλήθεια της φύσης της σχέσης.

Πολλές τοξικές ερωτικές σχέσεις είναι επίσης εξαιρετικά παθιασμένες. Πολλές φορές σε τέτοιες καταστάσεις ακούω στο θεραπευτικό δωμάτιο τη φράση «Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν/ αυτήν!». 

Τα ups and downs σε αυτές τις οριακές, συνεξαρτητικές σχέσεις είναι πολύ συχνά, και λόγω των έντονων ανεβαστικών συναισθημάτων τα άτομα που εμπλέκονται δέχονται χωρίς αντίδραση και τα εξαιρετικά τραυματικά συναισθήματα.

Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι τελικά, η τοξικότητα της σχέσης θα επιδεινωθεί. Καθώς οι τοξικές συμπεριφορές γίνονται ο κανόνας, τα «καλά» μπορεί να γίνονται όλο και λιγότερα και όλο και πιο σπάνια. Μπορεί επίσης να φοβάστε να μείνετε μόνοι ή μπορεί να φοβάστε τι θα συμβεί στο άλλο άτομο αν φύγετε.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι άνθρωποι παραμένουν σε τοξικές ερωτικές  σχέσεις, θα αναφερθούμε παρακάτω σε αυτό. Αλλά ο πιο απλός λόγος είναι ότι δεν βλέπουν πόσο άσχημα είναι τα πράγματα. Είτε δεν αναγνωρίζουν ότι οι συμπεριφορές είναι τοξικές για την ευημερία τους, είτε αναγνωρίζουν την κακή συμπεριφορά, αλλά αισθάνονται ότι μπορεί να ξεπεραστεί. Στις περισσότερες περιπτώσεις, κανένα από τα δύο δεν είναι αλήθεια.

Εξετάζοντας τα Συναισθήματά σας

Η εξέταση των συναισθημάτων σας για τον εαυτό σας και τη σχέση σας μπορεί να είναι μια πύλη για να αναγνωρίσετε την τοξική αγάπη. Σκεφτείτε πώς νιώθατε για τον εαυτό σας πριν τη σχέση.

• Αγαπούσες τον εαυτό σου;
• Ήσουν ευχαριστημένος με τις αποφάσεις σου;
• Ήσουν ανεξάρτητος;
• Ήσουν ελεύθερο πνεύμα;

Τώρα, σκεφτείτε πώς νιώθετε για τον εαυτό σας αυτήν τη στιγμή.

• Έχεις την αίσθηση ότι δεν είσαι αρκετά καλός;
• Σκέφτεσαι ελάχιστα τον εαυτό σου;
• Φοβάσαι να πάρεις τις δικές σου αποφάσεις;
• Έχεις μετριάσει ή σταματήσει να είσαι ο εαυτός σου;
• Είσαι πιο συχνά λυπημένος παρά χαρούμενος;

Επίσης, εξετάστε τα συναισθήματά σας για τη σχέση.

• Είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αγαπάτε πολύ το άτομο με το οποίο είστε μαζί.
• Τους δικαιολογείτε όμως συνεχώς στους φίλους και την οικογένειά σας, προσπαθώντας να πείσετε τους πάντες ότι βλέπετε κάτι σε αυτούς που οι άλλοι δεν βλέπουν;
• Αγαπάτε πραγματικά αυτό το άτομο;
• Σας κάνει ευτυχισμένο/η;
• Πόσο συχνά δείχνει την αγάπη τους για εσάς με πραγματικούς χειροπιαστούς ή άυλους τρόπους;
• Φοβάστε συνεχώς ότι θα δυσαρεστήσετε τον σύντροφό σας;

Όλα αυτά είναι σημάδια ότι βρίσκεστε σε μια συναισθηματικά καταχρηστική σχέση.

Συνολικά, είναι σημαντικό να έρθετε σε επαφή με το πώς νιώθετε, εάν το άλλο άτομο είναι ή δεν είναι πρόθυμο να κάνει μια αλλαγή μαζί σας και εάν η καλύτερη επιλογή που μπορείτε να κάνετε για τον εαυτό σας είναι να το παρατήσετε.

Μπορεί επίσης να είναι ωφέλιμο να δείτε θεραπευτικά πώς μπορεί να μοιάζει μια υγιής σχέση σε σύγκριση. Σε μια υγιή σχέση, και οι δύο  αισθάνεστε ασφάλεια, μια αίσθηση ότι σας σέβονται ως ίσοι, θα διατηρήσετε την αίσθηση της αυτονομίας σας ενώ νιώθετε κοντά ο ένας στον άλλον και θα γνωρίζετε ότι υποστηρίζεστε ως άτομο και ότι έχετε ή εργάζεστε προς μια ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας.

Καθημερινά Σημάδια Τοξικής «Αγάπης»

Οι τοξικές σχέσεις δεν συμβαίνουν από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά μόλις η σχέση φτάσει σε ένα πραγματικά παράλογο επίπεδο, τα σημάδια είναι παντού, σε ό,τι κάνετε όλη την ημέρα και στην πραγματικότητα, το πιο αναγνωρίσιμο προειδοποιητικό σημάδι είναι η χρόνια δυστυχία.

Εδώ είναι μερικά από τα πολλά σημάδια που πρέπει να αναζητήσετε:

• Ο σύντροφός σας είναι αδιάφορος και αμίλητος ή ακόμα και τιμωρητικά αυστηρός όταν εμφανίζονται σφάλματα στη συμπεριφορά σας.
• Όταν εκφράζετε ανησυχία, δείχνετε ότι είστε αναστατωμένοι ή μιλάτε για απογοητεύσεις, ο σύντροφός σας, σας κατηγορεί και είναι επιθετικός.
• Ο σύντροφός σας παίρνει όλες τις αποφάσεις, μεγάλες ή μικρές, από το τι θα φάτε για δείπνο μέχρι το πού θα πάτε διακοπές.
• Όταν παίρνετε μια απόφαση που δεν αρέσει στον σύντροφό σας, ξεσπούν θυμωμένοι και σας μειώνουν.
• Ο σύντροφός σας μπορεί επίσης να ακούει τις συνομιλίες σας με τρίτους και να αρχίσει να σας καθοδηγεί σχετικά με τις απαντήσεις σας σε άλλα άτομα.
• Ο σύντροφός σας σας λέει περισσότερες από μία φορές την ημέρα για ένα μειονέκτημα που έχετε που τον δυσαρεστεί.
• Αναμένει να δίνετε τα πάντα σε δραστηριότητες και χρόνο που περνάτε μαζί, αλλά δεν λαμβάνετε τίποτα σε αντάλλαγμα.
• Ο σύντροφός σας δεν σας επιτρέπεται να απομακρυνθείτε κατά τη διάρκεια ενός καυγά.
• Ο σύντροφός σας φωνάζει κατά τη διάρκεια μικρών διαφωνιών ή απροσδόκητα.
• Ο σύντροφός σας πετάει ή χτυπάει πράγματα.
• Όταν πηγαίνετε κάπου χωρίς τον σύντροφό σας, σας κατηγορούν για παραπτώματα ή σας κάνουν να νιώθετε ένοχοι που δεν πήγατε μαζί.
• Έχετε αλλάξει με τρόπους που δεν σας αρέσουν. Εάν αισθάνεστε ότι είστε λιγότερο ο εαυτό σας ή αισθάνεστε ότι αυτή η σχέση επηρεάζει άμεσα την πίστη στον εαυτό σας και την αυτοεκτίμησή σας, είναι σημάδι να απομακρυνθείτε.
• Υπάρχει αστάθεια ή έντονα σκαμπανεβάσματα. Οι τοξικές σχέσεις είναι συχνά ασταθείς. Αυτή η αστάθεια μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και να δυσκολέψει την εγκατάλειψη, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό σημάδι μιας τοξικής σχέσης και σίγουρα μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική βλάβη.
• Η σχέση περιλαμβάνει καταστάσεις ζήλιας, ελεγκτικής συμπεριφοράς ή κτητικότητας. Μπορεί να ζηλεύουν άλλα άτομα στη ζωή σας ή μπορεί να σας ζηλεύουν. Μπορεί να αναστατωθούν όταν συμμετέχετε σε μια δραστηριότητα που απολαμβάνετε ή περνάτε χρόνο με άλλους που αγαπάτε, όπως την οικογένεια. Μπορεί να προσπαθήσουν να σας υπαγορεύσουν τι μπορείτε να κάνετε, ποιον μπορείτε να δείτε ή να σας χειραγωγήσουν ώστε να κάνετε ή να μην κάνετε ορισμένα πράγματα. Τίποτα από αυτά τα πράγματα δεν είναι εντάξει.
• Υπάρχει ψέμα, εξαπάτηση ή αδικαιολόγητη κατηγορία. Ένα σημάδι μιας ανθυγιεινής σχέσης είναι ότι δεν σας εμπιστεύονται ή δεν τους εμπιστεύεστε, ειδικά αν δεν υπάρχει ίση προσπάθεια για να αλλάξει αυτό και από τις δύο πλευρές. Ωστόσο, πρέπει να είστε και οι δύο πρόθυμοι και αφοσιωμένοι. Εάν ένας σύντροφος σας κατηγορεί επανειλημμένα, χωρίς αιτία ενώ είστε αθώοι ή αν υπάρχουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα ψέματος, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι αυτή η σχέση δεν είναι υγιής για εσάς.
• Υπάρχει ένα ανθυγιεινό μοτίβο επικοινωνίας. Ίσως, ένας ή και οι δύο σας να στρέφεστε σε παθητικές-επιθετικές συμπεριφορές αντί να επικοινωνείτε σωστά μεταξύ σας. Ίσως, περιμένετε ότι το άλλο άτομο θα πρέπει να διαβάζει το μυαλό σας (μπορεί για παράδειγμα να σκεφτείτε, «Θα έπρεπε να το ξέρει αυτό!») ή το αντίστροφο. Αυτές ευτυχώς είναι συμπεριφορές που με προσπάθεια μπορούν να θεραπευτούν. Είναι σημαντικό να μιλάτε ανοιχτά και να συνεργάζεστε για να φτάσετε σε ένα σημείο εξέλιξης όπου η επικοινωνία σας θα είναι υγιής και θα σας κάνει να νιώθετε και οι δύο ήρεμοι και ισορροπημένοι.
• Παρατηρείτε προειδοποιητικά σημάδια συναισθηματικής ή λεκτικής κακοποίησης. Ίσως, προσπαθούν να σας αφαιρέσουν την αυτοπεποίθησή σας μέσω της υποτίμησης. Ίσως σας παραπλανούν οδηγώντας σας να αμφισβητήσετε την πραγματικότητά σας. Νιώθετε σαν να μην είστε πλέον σίγουροι για τον εαυτό σας; Το άτομο σας μειώνει ή σας αντιμετωπίζει ως λιγότερο, έστω και κρυφά; Αυτά μπορεί να είναι σημάδια συναισθηματικής ή λεκτικής κακοποίησης, που μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις και δεν είναι υγιή.

Εάν κάποιο από αυτά τα πράγματα σας ακούγεται οικείο, πιθανότατα είστε σε μια τοξική σχέση. Αν και κανείς δεν είναι τέλειος και όλοι έχουν τις στιγμές τους, το να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα όλη την ημέρα ή σχεδόν σε καθημερινή βάση είναι ένα σαφές σημάδι ότι έχετε να κάνετε με μια τοξική αγάπη.

Πώς να φύγετε μακριά από μια τοξική σχέση

Μερικές φορές είναι καλύτερο για την υγεία σας να απομακρυνθείτε από μια σχέση, κάτι που μπορεί να είναι μια οδυνηρή εμπειρία, ακόμα κι αν η σχέση ήταν ή είναι τοξική.

Λοιπόν, πώς το κάνετε;

Μερικά βήματα που πρέπει να κάνετε:

• Διακόψτε την επικοινωνία. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν ότι είναι ζωτικής σημασίας να διακόψουν την επαφή, ώστε να μπορέσουν να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία θεραπείας ώστε να μην έχουν υπενθυμίσεις για το άλλο άτομο ή πειρασμούς να επιστρέψουν. Εάν έχετε παιδιά με αυτό το άτομο ή εάν υπάρχει άλλος λόγος για τον οποίο πρέπει να έχετε κάποιο επίπεδο επικοινωνίας, διατηρήστε το όσο το δυνατόν ελάχιστο και μην εμπλακείτε σε καμία περαιτέρω επικοινωνία. Η επαγγελματική ή νομική βοήθεια μπορεί να είναι πολύ βοηθητική σε ορισμένες περιπτώσεις.
• Μείνετε σταθεροί στην επιλογή σας να φύγετε. Μην επιτρέψετε στο άλλο άτομο να συζητήσετε την επιλογή σας. Εάν αντιμετωπίζετε τον πειρασμό να διορθώσετε τα πράγματα, αλλά ξέρετε ότι δεν είναι μια υγιής επιλογή, βάλτε ένα σταθερό όριο με τον εαυτό σας (δηλ., «Είναι εντάξει να νιώθεις αυτή τη θλίψη και πειρασμό, αλλά ξέρω ότι αυτό πρέπει να κάνω» ).

Στο τελευταίο σας μήνυμα ή δήλωσή σας προς το άλλο άτομο, μπορείτε να πείτε, “παρακαλώ μην επικοινωνήσετε μαζί μου”, για να διευκρινίσετε τα όριά σας. Εάν επικοινωνήσουν επανειλημμένα αφού το κάνετε αυτό, παρά την έλλειψη ανταπόκρισης από την πλευρά σας, μπορεί να θεωρηθεί παρενόχληση. Μπορεί να είναι δύσκολο, ειδικά στην αρχή, να προσαρμοστείτε, αλλά πιθανότατα θα νιώσετε καλύτερα μακροπρόθεσμα.

• Στρίψτε προς το σύστημα υποστήριξής σας. Μπορείτε να επιλέξετε να έχετε κάποιον μαζί σας όταν διακόψετε την επαφή ή να ζητήσετε από έναν φίλο να είναι εκεί για να σας καλέσει αμέσως μετά την τελευταία σας συνομιλία. Τις επόμενες εβδομάδες, ημέρες ή μήνες, συνεχίστε να απευθύνεστε στο σύστημα υποστήριξής σας. Μπορεί επίσης να βρείτε επωφελείς ομάδες υποστήριξης, είτε διαδικτυακά είτε δια ζώσης. Παρακάτω θα βρείτε πολλές πληροφορίες για αυτές τις ομάδες!

Καθώς θεραπεύεστε, είναι ζωτικής σημασίας να νιώσετε τα συναισθήματά σας και να δώσετε στον εαυτό σας τον χώρο να το κάνει.

Θεραπεία αφού φύγετε

Η θεραπεία μετά την εγκατάλειψη μιας τοξικής σχέσης μπορεί να πάρει χρόνο. Μπορεί να βιώσετε θλίψη που σχετίζεται με την απώλεια της σχέσης, που θα μπορούσε να σημαίνει ότι περνάτε από μερικά ή όλα τα στάδια του πένθους, τα οποία περιλαμβάνουν άρνηση, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, θυμό και αποδοχή.

Ανάλογα με τις περιστάσεις, μπορεί να αντιμετωπίσετε ανησυχίες όπως δυσκολία εμπιστοσύνης στους άλλους και επηρεασμένη ή μειωμένη αυτοεκτίμηση.

Είναι δυνατόν να θεραπευτείτε από τις επιπτώσεις μιας τοξικής σχέσης! Ένας θεραπευτής ή σύμβουλος μπορεί να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τις επιπτώσεις μιας τοξικής σχέσης. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας όπως οι θεραπευτές και οι σύμβουλοι μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν να προχωρήσετε προς το μέλλον που θέλετε. Μπορεί να βρείτε έναν θεραπευτή για να εργαστείτε στο γραφείο του ή μπορείτε να επιλέξετε να συνεργαστείτε με έναν θεραπευτή χρησιμοποιώντας απομακρυσμένες επιλογές, όπως μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας θεραπείας. Ανεξάρτητα από το τι επιλέγετε, το σημαντικό της υπόθεσης είναι να λάβετε την υποστήριξη που χρειάζεστε.

“Γιατί όμως παρόλη τη προσπάθεια συνεχίζω να προσελκύω τοξικούς συντρόφους;”

“…και τι μπορώ να κάνω για να σπάσω τον φαύλο κύκλο;”

 Η ψυχανάλυση δείχνει ότι μπορεί να ελκυόμαστε τουλάχιστον ασυνείδητα από έναν πιθανό σύντροφο που μας θυμίζει έναν ή και τους δύο γονείς ή τους κύριους φροντιστές μας. Μπορεί να διαλέξουμε τους συγκεκριμένους ανθρώπους λοιπόν επειδή είναι σε εμάς οικείοι. Αν λοιπόν οι γονείς έδειξαν ελάχιστη ή ασυνεπή αγάπη, μπορεί να μας ελκύουν άτομα που δεν είναι καλά για εμάς. Ή κάποιος που φαίνεται από μακριά ακατάλληλος μπορεί να μας πυροδοτήσει έντονα συναισθήματα.

Μια άλλη άποψη της ψυχανάλυσης είναι ότι ασυνείδητα προσελκύουμε να επεξεργαστούμε πράγματα που δεν λειτούργησαν τόσο καλά στην παιδική ηλικία, ελπίζοντας σε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα που μας επιτρέπει να θεραπεύσουμε το παρελθόν μας.

Μπορεί να ανησυχείτε ότι, αν συνεχίσετε να προσελκύετε εκφοβισμό ή συναισθηματικά μη διαθέσιμους ανθρώπους ότι πάει κάτι λάθος με εσάς. Η προσέλκυση τοξικών ανθρώπων δεν σημαίνει ότι είστε κακός άρρωστος ή άχρηστος άνθρωπος. Ωστόσο, υποδηλώνει ότι έχετε ανεκπλήρωτες ανάγκες και ζητήματα από το παρελθόν σας που δεν έχουν διεκπεραιωθεί πλήρως. Αυτό που σίγουρα θα σας επωφελήσει είναι η εξερεύνηση αυτών των ζητημάτων και αναγκών με την βοήθεια ενός θεραπευτή.

Αναγνωρίστε ότι δεν υπάρχει τίποτα κακό με εσάς

Μαθαίνουμε για τις στενές σχέσεις στο πλαίσιο της οικογένειάς μας. Όταν δημιουργούμε ασφαλείς δεσμούς με έναν γονέα ή γονείς βασισμένους στην άνευ όρων αγάπη και αποδοχή, μαθαίνουμε ότι είμαστε αποδεκτοί και ότι αξίζουμε σεβασμό και καλή μεταχείριση από τους άλλους ανθρώπους. Μαθαίνουμε ότι έχουμε δικαίωμα να εκφράζουμε τις απόψεις μας και να ικανοποιούμε τις ανάγκες μας. Εάν είμαστε τυχεροί και μεγαλώσαμε σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το πιθανότερο είναι ότι θα προσελκύσουμε ανθρώπους που μας αγαπούν και μας σέβονται και που μας συμπεριφέρονται με συμπόνια και φροντίδα.

Αν, αντίθετα, μεγαλώσατε σε μια οικογένεια όπου οι ανάγκες σας για αγάπη και ασφάλεια δεν ικανοποιήθηκαν, με γονέα ή γονείς ψυχρούς, μη διαθέσιμους, ασταθείς, επικριτικούς και που ίσως σας εγκατέλειψαν ή σας κακοποίησαν, το πιθανότερο είναι ότι θα επιλέξετε συντρόφους που δημιουργούν αυτές τις καταστάσεις για εσάς με τρόπους παρόμοιους με τους γονείς/γονείς σας.

Group Therapy: H πιο αποτελεσματική μέθοδος για τις τοξικές σχέσεις!

Μια ομάδα ψυχοθεραπείας είναι ένα «εργαστήριο μάθησης» για οικειότητα και παρατήρηση του τρόπου που δημιουργείτε σχέσεις. Η ομάδα παρέχει αμέτρητες ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη και βελτίωση των σχέσεων.

Στις ομάδες συζητούνται θέματα σχέσεων και οικειότητας, όπως πώς να αναπτύξετε και να διατηρήσετε υγιείς σχέσεις με συντρόφους και γονείς αλλά και με φίλους και συνεργάτες. Σχετικά ζητήματα όπως η διεκδίκηση, η αυτοεκτίμηση, τα όρια, ο ψυχαναγκασμός, η συνεξάρτηση, οδηγούν σε βαθύτερα ζητήματα και συναισθηματικά δυσλειτουργικά πρότυπα οικογένειας ή/και σχέσης.

Τα μέλη της ομάδας λαμβάνουν ανατροφοδότηση και πολύτιμες οπτικές από άλλους σχετικά με τα πρότυπα των σχέσεών τους. Στην ομάδα θεραπείας θα ενθαρρυνθείτε να εργαστείτε για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και να ικανοποιήσετε τις ανάγκες σας πιο αποτελεσματικά. Αυτό σημαίνει ότι θα αναπτύξετε νέα, πιο υγιή πρότυπα και θα βελτιώσετε τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες. Μπορείτε επίσης να εργαστείτε σε μοτίβα και ζητήματα που σχετίζονται με δυσλειτουργικά οικογενειακά πρότυπα, για παράδειγμα: φόβος να έρθετε κοντά, αίσθημα ενοχών με τους άλλους, ζητήματα συνεξάρτησης, κα.

Η ειλικρίνεια με τους άλλους και τον εαυτό σας και η εμπιστοσύνη στους άλλους κάνουν την ομάδα να λειτουργεί αποτελεσματικά. Η ομάδα είναι ένα σύστημα υποστήριξης που φροντίζει αλλά και μια ευκαιρία να μάθουμε περισσότερο για το τρόπο που δενόμαστε με τους σημαντικούς άλλους.

Θα μοιραστώ μαζί σας και μερικά από τα οφέλη της ομαδικής θεραπείας για τη θεραπεία PTSD (Διαταραχή μετατραυματικού στρες).

Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη της ομαδικής θεραπείας για το PTSD είναι η αίσθηση της αναγνώρισης και της έγκρισης που νιώθει κάποιος όταν βρίσκεται με μια ομάδα ανθρώπων που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Γνωρίζοντας ότι άλλοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις ίδιες ή παρόμοιες δυσκολίες όχι μόνο σας επιτρέπει να αισθάνεστε ότι αναγνωρίζετε τα δικά σας βάσανα, αλλά αυξάνει την ενσυναίσθηση για τους άλλους, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει ορισμένες δυσκολίες που σχετίζονται με τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Το να βρίσκεστε σε ομάδα με άλλους που κατανοούν και σχετίζονται, σας επιτρέπει επίσης να εξερευνήσετε διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας που μπορεί να βοηθήσουν σε σχέσεις εκτός του θεραπευτικού περιβάλλοντος. Όλα τα μέλη της ομάδας έχουν ατομικούς και κοινούς στόχους, και ένας από αυτούς είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου για να μοιραστούν και να θεραπευτούν όλοι.

Το να είστε πηγή βοήθειας και υποστήριξης για τους άλλους, όπως και αυτοί για εσάς, έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος μείωσης του άγχους – ένα κοινό χαρακτηριστικό του PTSD. Όταν μοιράζεστε τις εμπειρίες και τα συναισθήματά σας, είναι πολύ πιθανό να εμπνεύσετε ένα άλλο μέλος της ομάδας να μιλήσει ανοιχτά για τις ανησυχίες του. Μπορείτε επίσης να βοηθήσετε άλλους μοιράζοντας αποτελέσματα από διαφορετικούς μηχανισμούς σχετικά με το ποιες μέθοδοι έχουν δείξει θετικά αποτελέσματα για εσάς προσωπικά.

Ξεκινούν δύο νέες ομάδες χαμηλού κόστος το Νοέμβρη οι οποίες έχουν σκοπό την επεξεργασία των συγκεκριμένων θεμάτων που αναφέρω στο άρθρο. Μπορείτε να κρατήσετε την θέση σας καλώντας με στο παρακάτω τηλέφωνο.

Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου για οποιαδήποτε απορία ή ανησυχία σας, ώστε να δούμε το ζήτημα που σας απασχολεί μαζί! Δεν είστε μόνοι σας σε αυτό! Η βοήθεια είναι πάντα εκεί αρκεί να την ζητήσετε!

Σοφία Υφαντή, ΜΑ

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Ψυχοθεραπεύτρια

τηλ: 6978842612

email: [email protected]

website: www.sofiayfanti.gr

Κηφισιά & Παλλήνη Αττικής

Οι χωρισμοί μπορεί να είναι απίστευτα δύσκολοι να αντιμετωπιστούν και όταν μια σχέση τελειώνει και δύνανται να έχουν καταστροφική επίδραση στην ψυχική μας ευεξία. Οι ψυχολόγοι έχουν ασχοληθεί εκτενώς με τον χωρισμό και τις συνέπειές τους. Αυτές τις μέρες όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην ψυχοθεραπεία για να αντιμετωπίσουν μια σειρά ζητημάτων που προκαλούνται από τον χωρισμό.

Τα σωματικά συμπτώματα μετά τον χωρισμό δεν είναι μύθος, αλλά συνακόλουθες συνέπειες που συνδυάζονται με τις ψυχικές. Είναι ένας πόνος που περνάνε σχεδόν όλοι σε κάποιο στάδιο, αλλά τι πραγματικά συμβαίνει στην ψυχολογική κατάσταση του ανθρώπου που χώρισε;

Οι συνέπειες του χωρισμού μοιάζουν με σωματικό πόνο

Τεχνολογικές μελέτες νευροεπιστήμης και μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου έχουν δείξει, ότι η απόσυρση της ρομαντικής αγάπης ενεργοποιεί τα ίδια μέρη του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν οι εθισμένοι παρουσιάζουν συμπτώματα στέρησης για ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη.

Στέλνει επίσης τα ίδια σήματα στα οποία το σώμα δίνει προσοχή όταν πονά. Οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν ότι υπήρχαν πολλές περιοχές του εγκεφάλου που έδειχναν δραστηριότητα όταν οι συμμετέχοντες στη μελέτη εξέτασαν φωτογραφίες των πρώην συντρόφων τους. Αυτό είναι που επικοινωνεί την απελευθέρωση και την παροχή της ντοπαμίνης, μιας ορμόνης που εμπλέκεται τόσο στον εθισμό στα ναρκωτικά όσο και στα πρώτα στάδια της αγάπης.

Η ντοπαμίνη ευθύνεται όταν αναζητούμε αντικείμενο της αγάπης, γι’ αυτό και περνάμε μέρες σκεπτόμενοι το άλλο άτομο. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσουμε σε μια σχέση με κάποιον άλλο. Κατά την διάρκεια του χωρισμού, δημιουργείται η τάση να εξιδανικεύεται ο πρώην και να αλλοιώνονται κακές αναμνήσεις. Πλάθεται μία νοητή πραγματικότητα για το πώς ήταν η ζωή μέσα στην σχέση η οποία συχνά δεν είναι η αλήθεια.

Ποια τα ερωτήματα που δημιουργούνται μετά τον χωρισμό;

Μετά τον χωρισμό ξεκινά μία διαδικασία αναζήτησης του λόγου που οδήγησε στον χωρισμό, στο τι έγινε και προκάλεσε την απόρριψη. Συνήθως θεωρείται πως η αιτία του χωρισμού οφείλεται σε σφάλμα στην προσωπικότητά ή στην εξωτερική εμφάνιση. Φαίνεται πως η απόρριψη οδηγεί αναπόφευκτα στην αμφισβήτηση ή στην ανάγκη αλλαγής της προσωπικότητας, γεγονός που οφείλεται σε ένα αίσθημα ανεπάρκειας.

Ωστόσο, αυτή η απαισιόδοξη σύνδεση μεταξύ του τερματισμού μιας σχέσης και της αυτοεκτίμησης μπορεί να οδηγήσει στο να γίνει το άτομο πιο προσεκτικό με πιθανούς νέους συντρόφους. Αυτή μπορεί να καταστρέψει πιθανώς μελλοντικές σχέσεις, ως αποτέλεσμα των συναισθηματικών τοίχων που υψώνονται από αυτοάμυνα.

Ποιες είναι οι συνέπειές του χωρισμού;

Στην αρχή του χωρισμού το άτομο που το χώρισαν βρίσκεται σε μία κατάσταση άρνησης και αδιαφορίας. Δεν θέλει να πιστέψει πως κάτι τέτοιο του συνέβη και προσπαθεί να ηρεμήσει τον πόνο του με την ελπίδα μιας επανασύνδεσης ακόμα και όταν τέτοιες ενδείξεις δεν υπάρχουν. Συνήθως, οι χωρισμοί δεν είναι κοινή επιθυμία και των δύο συντρόφων, ενώ ο άλλος αρνείται να προχωρήσει στην λύση της σχέσης.

Όταν η άρνηση είναι τόσο μεγάλη το άτομο μπαίνει σε μία κατάσταση αδιαφορίας προκειμένου που προστατευτεί από την θλίψη. Πολλές είναι οι περιπτώσεις χωρισμένων που δείχνουν εντελώς αποστασιοποιημένοι από το γεγονός και δηλώνουν έτοιμοι να προχωρήσουν. Προχωρούν δε, σε παρορμητικές αντιδράσεις όπως ξενύχτια και περιστασιακές σχέσεις. Αυτή όμως η αντίδραση είναι επιφανειακή σε αντίθεση με εκείνο που γίνεται εξωτερικά.

Όταν όμως η επιθυμητή επανασύνδεση δεν έρχεται τότε προκαλείται ένα έντονο άγχος και συναισθηματική σύγχυση. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα των αλλαγών στην καθημερινότητα και την συναισθηματική κατάσταση. Για πολλούς, ο χωρισμός κινητοποιεί φόβους για την αβεβαιώτητα του μέλλοντος και την μοναξιά.

Ο χωρισμός αποτελεί μία διαδικασία πένθους μέσω της οποίας το άτομο καλείται να συνηθίσει την απώλεια και την ζωή χωρίς το αγαπημένο πρόσωπο. Μόνο που δεν έχει τον τετελεσμένο και μη αναστρέψιμο χαρακτήρα του θανάτου αλλά την συνειδητοποίηση πως ο αγαπημένος ζει αλλά ότι και να γίνει δεν επιστρέφει. Σε αυτή την κατάσταση είναι έντονη η παρουσία της θλίψης και ενοχών. Συναισθήματα που κατακυριεύουν εκείνον που είναι πιο ευάλωτος συναισθηματικά.

Η ευθύνη όμως για έναν χωρισμό αφορά και τα δύο μέλη. Αυτός όμως που έχει αναλάβει την ευθύνη της αποτυχίας του δεσμού είναι ευάλωτος στην κατάθλιψη διότι κινητοποιούνται σκέψεις ανικανότητας.

Το ακριβώς επόμενο στάδιο του χωρισμού είναι ο θυμός. Ο άνθρωπος που νιώθει εγκαταλελειμμένος είναι σύνηθες να εκδηλώνει συναισθήματα θυμού και να σκέφτεται την εκδίκηση. Το σημαντικό είναι να συνειδητοποίησει πως ο θυμός αποτελεί το τελευταίο στάδιο προς την τελική αποδοχή και την απελευθέρωση από τον πόνο του χωρισμού.

Για το τέλος ως λύτρωση έρχεται η αποδοχή. Εκφράζεται ως ένδειξη του τέλους το πένθους όταν το άτομο σε θέση να καταλάβει ότι μπορεί να πάει παρακάτω. Σε αυτή την φάση, το τοπίο ξεκαθαρίζει πλέον το άτομο είναι ικανό να διαχωρίσει τους λόγους που οδήγησαν στον χωρισμό καθώς και τις ευθύνες. Αναγνωρίζει τα θετικά και τα αρνητικά της σχέσης και βλέπει την αληθινή διάσταση της κατάστασης και του ανθρώπου που έφυγε. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το άτομο φεύγει από την σχέση με ανανεωμένη αυτοπεποίθηση και καλύτερη κριτική σκέψη, διότι κατάφερε να αναγνωρίσει τι έπρεπε να κάνει για να βγει από την δυσάρεστη κατάσταση.

Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πόσο καιρό θα χρειαστεί για να ξεπεράσουν τον πόνο μιας αποτυχημένης σχέσης και πώς θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη διαδικασία. Πολλές φορές νιώθουν πως πρόκειται για ένα στάδιο που δεν θα ξεπεράσουν ποτέ. Όλα είναι λογικά συναισθήματα όταν μιλάμε για χωρισμό.

Οι χωρισμοί είναι οδυνηρά γεγονότα που μπορούν να μας ρίξουν σε συναισθηματική κρίση που μπορεί να διαρκέσει καιρό. Μας κάνουν να κάνουμε πράγματα που δεν θα κάναμε ποτέ υπό διαφορετικές συνθήκες και πολλές φορές μπορεί να ανακαλύπτουμε πεποιθήσεις και ψυχικές αντοχές που δεν γνωρίζαμε πως έχουμε.

Όλοι έχουμε την τάση να υποθέτουμε ότι το πώς νιώθουμε στο παρόν είναι το πώς θα συνεχίσουμε να αισθανόμαστε για πολύ καιρό στο μέλλον, ίσως για πάντα. Αυτό το ατελέσφορο συναίσθημα οι ψυχολόγοι αποκαλούν “ψευδαίσθηση του τέλους της ιστορίας”. Κατά την διάρκεια αυτού, οι άνθρωποι πιστεύουν ότι έχουν βιώσει μεγάλη προσωπική ανάπτυξη, αλλά δεν θα αναπτυχθούν ή θα ωριμάσουν ουσιαστικά στο μέλλον μετά από τον χωρισμό. Ωστόσο, και αυτή η διαδικασία μας οδηγεί σε προσωπική εξέλιξη και μας σκληραγωγεί.

Λοιπόν, πόσο καιρό μπορούμε να περιμένουμε να διαρκέσει η στενοχώρια, η αναστάτωση, ο φόβος, η ατονία, η λύπη και άλλα αρνητικά συναισθήματα από έναν χωρισμό;

Υπάρχουν 3 στάδια που πρέπει να περάσουν

1. Δώσε στον εαυτό σου ένα χρόνο, δύο το πολύ

Έρευνα που διεξήχθη σε διαζευγμένα ζευγάρια στη Βρετανία δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της συναισθηματικής θεραπείας συμβαίνει μέσα στον πρώτο χρόνο του χωρισμού. Ο χωρισμός είναι ένα άλμα στο άγνωστο καθώς σε βγάζει από μία ζώνη ασφαλείας στην οποία βρισκόσουν για καιρό. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τα ζευγάρια που χωρίζουν αποκομίζουν ψυχολογικά οφέλη από τη διάλυση του γάμου τους. Άνδρες και γυναίκες επωφελούνται εξίσου», λένε οι συγγραφείς της έρευνας.

Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι ερευνητές παρακολούθησαν τα επίπεδα ψυχικού στρες και ικανοποίησης από τη ζωή των ατόμων για δύο χρόνια πριν από το χωρισμό καθώς και δύο χρόνια μετά. Διαπίστωσαν ότι τα μεγαλύτερα κέρδη πραγματοποιήθηκαν το έτος μετά τον χωρισμό. Βελτιώσεις παρουσιάστηκαν επίσης το δεύτερο έτος, αλλά ήταν λιγότερο έντονες από τα κέρδη του πρώτου έτους.

2. Μην περιμένεις ότι αν αντικαταστήσεις τον σύντροφο θα επιταχύνεις την επούλωση

Η ίδια μελέτη προτείνει επίσης ότι οι σχέσεις αντικατάστασης είναι μία καλή ιδέα στη θεωρία αλλά όχι και στην πράξη. Οι συγγραφείς δηλώνουν ότι εάν ένα άτομο αντικαθιστά τον σύντροφο του γρήγορα δεν φαίνεται να επηρεάζει την ευημερία του ατόμου δύο χρόνια μετά τον χωρισμό ή το διαζύγιο. Ωστόσο, όσοι συνεχίζουν με άλλο σύντροφο έχουν ελαφρώς ευκολότερη μετάβαση κατά το πρώτο έτος του χωρισμού.

3. Μην υποτιμάς το άγχος που είχατε πριν από το χωρισμό

Αν και ο χωρισμός είναι δύσκολος, είναι συχνά μια ψυχολογική αναγκαιότητα όταν η σχέση γίνεται βραχνάς και προκαλεί μόνο ψυχικό άγχος. Για παράδειγμα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα επίπεδα άγχους τα χρόνια που προηγήθηκαν του χωρισμού ήταν σχεδόν τόσο υψηλά όσο και κατά την διάρκεια του χωρισμού. Μάλιστα, τα επίπεδα άγχους το έτος μετά τον χωρισμό παρουσιάστηκαν χαμηλότερα από τα χρόνια πριν αυτού.

Άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Psychology and Aging προτείνει ότι η έξοδος από μια κακή σχέση μπορεί κυριολεκτικά να σώσει χρόνια από τη ζωή μας επιβραδύνοντας τις φυσικές βιολογικές διαδικασίες γήρανσης. «Το διαζύγιο λειτουργεί», λένε οι συγγραφείς. «Τα διαχρονικά στοιχεία δείχνουν ότι η διάλυση του γάμου οδηγεί τελικά σε αύξηση της ψυχολογικής ευεξίας».

Έτσι, ενώ οι χωρισμοί είναι τραυματικές εμπειρίες, να ξέρεις ότι υπάρχει ένα φως στην άκρη του τούνελ και να θυμάσαι ότι το πώς αισθάνεσαι τώρα δεν είναι ακριβής ένδειξη του πώς θα νιώθεις πάντα. Μετά την κάθοδο πάντα υπάρχει άνοδος και ευημερία.

Ένας χωρισμός είναι από τις δυσκολότερες καταστάσεις και πολλές φορές όσος καιρός και να περάσει τα συναισθήματα παραμένουν ζωντανά και αναρωτιέσαι αν το ίδιο νιώθει και εκείνος. Για να το καταλάβεις αυτό υπάρχουν σημάδια ότι δεν σε έχει ξεπεράσει ακόμα. Οι γυναίκες τείνουμε να κατακλυζόμαστε με τα συναισθήματά μας και προσπαθούμε να βρούμε τρόπους τα δείξουμε και στο αντικείμενο των σκεψεών μας.

Οι άνδρες πάλι λόγω εγωισμού τους προσπαθούν να τα κρύψουν όσο περισσότερο μπορούν. Ωστόσο, όταν συνεχίζουν να υπάρχουν συναισθήματα μεταξύ σας, υπάρχουν και κάποιες κινήσεις με τις οποίες θα μπορέσεις να καταλάβεις πως σε θέλει.

1. Βρίσκει δικαιολογίες να επικοινωνεί μαζί σου

Αυτό μπορεί να είναι ένα μήνυμα όπως «θα έρθεις τελικά να πάρεις τα πράγματα;» ενώ το έχετε ήδη κανονίσει αυτό μεταξύ σας. Από την άλλη μπορεί να σου στείλει να σε ρωτήσει για κάτι που λέει πως τον ενδιαφέρει αλλά πριν του ήταν αδιάφορο και υπάρχουν και άλλοι τρόποι που μπορεί να το μάθει. Τα άσχετα και ανούσια μηνύματα και οι κλήσεις είναι για να επιβεβαιώσουν ότι δεν σε έχει ξεπεράσει.

2. Πέφτεις συνεχώς επάνω του

Οι συναντήσεις που φαίνονται τυχαίες δεν είναι και τόσο τελικά. Το αντίθετο γνωρίζει που συχνάζεις και προσπαθεί να πέσει επάνω σου. Αν δεν θέλεις να τον δεις δεν θα αλλάξεις τις συνήθειές σου αλλά μην επιδιώκεις να γνωστοποιείς και κάθε σημείο που βρίσκεσαι.

3. Θα προσπαθεί να παρατείνει τις συναντήσεις σας

Μετά την «τυχαία» συνάντηση σειρά έχει η διάρκεια της. Να είσαι σίγουρη πως θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να παρατείνει την στιγμή που είναι μαζί σου. Θα βρίσκει συνεχώς δικαιολογίες για να συνεχίσει την κουβέντα μεταξύ σας και να είσαι έτοιμη για πολλές επαναλήψεις όσων λέτε.

4. Ποστάρει βαθυστόχατες δημοσιεύσεις

Αφού τα social είναι καθημερινή συνήθεια και τρόπος έκφρασης θα τα χρησιμοποιήσει για να σου δείξει εμμέσως πλην σαφώς πως σε θέλει πίσω. Τραγούδια, στιχάκια, ποιηματάκια θα κατακλύσουν τα προφίλ του. Ειδικά, αν δεν συνήθιζε να ανεβάζει τέτοια θα πρέπει να καταλάβεις πως απευθύνονται σε εσένα.

5. Ανεβάζει το τραγούδι σας

Το ακούει συνεχώς και φυσικά το ανεβάζει. Όλα τα ζευγάρια έχουν ένα τραγούδι που τα χαρακτηρίζει και αυτό θα είναι το σημάδι που θα σου δείξει πως δεν σε έχει ξεπεράσει.

6. Συνεχίζει να βλέπει τους φίλους σου

Κατά την διάρκεια της σχέσης δημιουργείται ένας κοινός κύκλος γνωστών που σίγουρα θα περιλαμβάνει και δικούς σου φίλους. Αν τώρα ξεκινήσει και επιδιώκει να τους συναντά συχνότερα ή να βγαίνει μαζί τους τότε μάλλον προσπαθεί να μάθει νέα σου και να σε συναντήσει.

7. Τους ρωτάει για σένα

Φυσικά και θα τους ρωτάει για σένα και θα θέλει να μαθαίνει τις κινήσεις σου. Είναι παρελκόμενο των προσπαθειών να βλέπει τους φίλους σου.

8. Θυμάται τις ωραίες σας στιγμές

Και όχι μόνο τις θυμάται αλλά μιλάει και για αυτές. Παραδείγματος χάρη, όταν τον συναντάς μπορεί να γυρίζει τις συζητήσεις σας σε πράγματα που κάνατε μαζί ή σε συνήθειές σας.

9. Δεν κάνει καινούρια σχέση

Μπορεί να έχει περάσει καιρός από τον χωρισμό σας και εσύ να έχεις ήδη βρει τρόπους να προχωρήσεις. Αυτός όμως δεν το κάνει και μάλιστα δεν ψάχνει καν τρόπο για να κάνει καινούρια σχέση. Τότε δεν σε έχει ξεπεράσει.

10. Η νέα του κοπέλα είναι ίδια με εσένα

Τελικά κάνει το βήμα και βρίσκει νέα κοπέλα αλλά είναι ίδια με εσένα. Αυτό από την μία γίνεται γιατί δεν θέλει να δείξει πως είναι ευάλωτος και από την άλλη γιατί εσύ είσαι ο τύπος του. Σίγουρα δεν θα το βλέπεις μόνο εσύ αυτό αυτό αλλά θα το επισημαίνουν και όλοι οι υπόλοιποι.

Αν όλα τα παραπάνω σημάδια σου χτυπούν κάποιο καμπανάκι τότε μάλλον ο πρώην σου δεν σε έχει ξεπεράσει. Είναι δύσκολο να το παραδεχθεί καθώς πολλές φορές κυριαρχεί ο ανδρικός εγωισμός. Μπορείς όμως εσύ εφόσον νιώθεις το ίδιο να κάνεις μία κίνηση και να ξεκαθαρίσεις την κατάσταση. Αυτό είναι ικανό να βοηθήσει και τους δυο σας και γιατί όχι να σας δώσει και μία δεύτερη ευκαιρία δημιουργώντας μία σχέση σε πιο γερές βάσεις.